رادیوگرافی VCUG

رادیوگرافی  Voiding cysto Urethro Gram که به آن عکس رنگی مثانه یا به اختصار VCUG نیز گفته میشود ، نوعی رادیوگرافی با استفاده از ماده حاجب است که تمرکز آن روی تصویربرداری از مثانه میباشد. این رادیوگرافی در کودکان کاربرد گسترده تری دارد.
اندیکاسیون ها :
این رادیوگرافی کاربردهای فراوانی دارد که از جمله مهم ترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:

بررسی اندازه ، شکل و عملکرد مثانه
بررسی انسداد و تنگی در مسیر ادرار مخصوصا پیشابراه
بررسی وجود رفلاکس از مثانه به حالبها
بررسی دلیل وجود عفونتهای مکرر در سیستم ادراری مخصوصا در کودکان ، زیرا رفلاکس ادرار از مثانه به حالب ها میتواند به مرور سبب ایجاد عفونت شود. البته از بیمارانی که عفونت فعال دارند این گرافی گرفته نمیشد چرا که میتواند سبب انتقال عفونت به کلیه ها گردد.

کنتراندیکاسیون ها:

عفونت های فعال سیستم ادراری
حساسیت دارویی به ماده حاجب
هر عاملی که مانع سوندگذاری شود ، زیرا این رادیوگرافی از طریق ورود ماده حاجب به وسیله سوند صورت میگیرد.

آناتومی و فیزیولوژی :
هر انسان دارای دو کلیه، دو حالب، یک مثانه و یک  پیشابراه میباشد. ادرار در کلیه ها تشکیل میشودو از طریق دو لوله بلند و باریک به نام حالب ها وارد مثانه میشود. این فرآیند ادامه پیدا میکند تا زمانی که مثانه پر شود. پس از آن فعال شدن گیرنده های حس موجود در دیواره ی مثانه سبب انتقال پیام احساس ادرار به مغز شده و فرد اقدام به تخلیه ادرار می نماید. اگر در مسیر ادرار مخصوصا حالب ها و پیشابراه انسداد یا تنگی ایجاد شود و یا پس از  پر شدن مثانه ادرار به درون حالب ها پس بزند. روند طبیعی تخلیه ادرار دچار اشکال شده و در این حالت پزشک متخصص ممکن است اقدام به درخواست تصویر برداری VCUG نماید.
بهتر است بیمار با آمادگی روده ای باشد و بهتر است  سوندگذاری شده به بخش رادیولوژی بیاید هر چند در این رادیوگرافی داشتن آمادگی روده ای علی خصوص در کودکان الزامی نیست. بیمار به صورت سوپاین (AP) دراز میکشد. ابتدا یک تصویر ساده شکمی KUBاز بیمار گرفته شده. سپس حدود ۴۰۰ سی سی نرمال سالین مخلوط شده با ۵۰ الی ۱۰۰ سی سی ماده حاجب محلول در آب مانند مگلومین یا ویزی پاک از طریق سوند وارد مثانه میشود.در این تصویر برداری پوزیشن های ابلیک خلفی راست و چپ اهمیت بالایی دارند زیرا سمت بالا آماده اتصال حالب ها به مثانه را نشان می دهد.سپس بیمار در حالت ابلیک میماند و اقدام به عمل ویدینگ ( ادرار کردن ) مینماید. در صورتی که تصاویر دال بر وجود رفلاکس از مثانه به حالب ها بود یک نمای رخ لگن (PVC) نیز گرفته میشود.