رادیوگرافی از قفسه سینه (CXR)

عبارت CXRخلاصه شده ی Chest x-ray میباشد، که همان رادیوگرافی از قفسه سینه است و یکی از پرکاربردترین رادیوگرافی هاست . به دلیل احشاء متفاوت موجود در قفسه سینه CXRممکن است به دلایل گوناگونی توسط پزشک درخواست شود.
آناتومی قفسه سینه:
شروع قفسه سینه را از قسمت انتهایی مهره هفتم گردنی(C7) میدانیم و پایان آن را دیافراگم در این فاصله ۱۲ مهره سینه ای (T1_T12)  وجود دارد که به ۱۲ جفت دنده متصل میشوند. بین دنده ها به وسیله ماهیچه به یکدیگر متصل است. محفظه ی جعبه مانند قفسه سینه که از پشت ستون مهره ها و از اطراف دنده ها هستند را در جلو استخوان جناغ کامل میکند ، بیشتر دنده ها از جلو به وسیله غضروف به جناغ متصل اند. درون این محفظه ریه ها و قلب وجود دارند که احشاء بسیار آسیب پذیری اند و درواقع بوسیله ی این حفاظ استخوانی محافظت میشوند.ریه سمت راست  شامل ۳ لوب و ریه سمت چپ دارای ۲ لوب است و اصلی ترین دلیل درخواست CXR بررسی ریه هاست که بین دو ریه نیز قلب و قوس آئورت دیده میشود.
در یک کلیشه ی CXR چه میبینیم؟
بارزترین چیزی که در یک رادیوگرافی chest دیده میشود دو بخش مخروطی سیاه رنگ است که در واقع تصویر ریه هاست که هر کدام از بالا داری یک قله(Apex) و از قائده دارای دو زاویه هستند. که زاویه ی کناری پایین تر است و با تحدب خود دیافراگم را به نمایش میگذارند. در وسط این دو سایه یک سایه ی سفید دیده میشود که نمایانگر قلب است و در سمت چپ قلب برامدگی سفیدی که همان Aortic arch ( قوس آئورت ) است مشاهده میشود. گاها در پایین دیافراگم سمت چپ تصویر سیاه رنگ دایره ای شکلی دیده میشود که معده را نشان میدهد و نیز ممکن است بخش کمی از  بالای روده ها به صورت سیاهی های ابرگونه مشاهده شود.
کاربردهای CXR:
تصاویر CXR معمولا برای مشکلات ریوی از جمله آمفیزم ریه، عفونت های ریوی، تشخیص سرطان، ذات ریه، فیبروزکیستیک، ادم ریوی،کلاپس یا آتلکتازی، پنوموتوراکس، افیوژن پلورال و ...کاربرد دارد. هرچند به دلیل وجود سایر ساختارهای قفسه سینه مشکلات دیگری نیز از طریق CXR بررسی میشودکه از جمله آنها میتوان اشاره کرد به بزرگ شدن و تغییر شکل قلب(ناشی از نارسایی های قلبی) ، افیوژن پریکارد(مایع در اطراف قلب)، آنوریسم آئورت، شکستگی های دنده و بررسی وضعیت pace maker یا ضربان ساز و ...
پوزیشن بیمار:
رادیوگرافی قفسه سینه معمولا به صورت ایستاده صورت میگیرد مگر در مواقع محدود مانند تروما که در این صورت خوابیده انجام میشود. بیمار مقابل تیوب اشعه X ، کنار دتکتور می ایستد و دست های خود را به کمر زده یا بوکی استند را بغل میکند. این کار باعث میشود سایه استخوان scapula(کتف) از روی ریه ها کنار رود. همچنین از بیمار درحواست میشود نفس عمیق کشیده و حین اکسپوز نفس خود را حبس کند این کار باعث میشود ریه ها بهتر دیده شود و ارتیفکت حرکتی به حداقل برسد.